روستاي تاريخي ابيانه در اصفهان
ابيانه در ۴۰ كيلومتري شمال غربي نطنز از استان اصفهان در دامنه كوه كركس روستايي واقع است. در زبان محلي به ابيانه ويونا (Viuna) ميگويند. وي يعني بيد و ويانه يعني بيدستان. نام قديم ابيانه در گذشته بيدستان بودهاست. در طول زمان ويونا به به ابيانه دگرگون گشته است.شكوه معماري بومي و سرشار از زيبايي روستاي ابيانه، آن را در شمار نمونه هاي كم نظيرو از اماكن ديدني اصفهان و از ديدنيهاي ايران درآورده است.
روستاي تاريخي ابيانه در اصفهان
ابيانه در ۴۰ كيلومتري شمال غربي نطنز از استان اصفهان در دامنه كوه كركس روستايي واقع است. در زبان محلي به ابيانه ويونا (Viuna) ميگويند. وي يعني بيد و ويانه يعني بيدستان. نام قديم ابيانه در گذشته بيدستان بودهاست. در طول زمان ويونا به به ابيانه دگرگون گشته است.شكوه معماري بومي و سرشار از زيبايي روستاي ابيانه، آن را در شمار نمونه هاي كم نظيرو از اماكن ديدني اصفهان و از ديدنيهاي ايران درآورده است. ابيانه نقطه اي خوش منظره و خوش آب و هوا و داراي موقعيت طبيعي مساعدي است. در دوره صفويه هنگامي كه شاهان صفوي براي ييلاق به نطنز ميرفتند بسياري از نزديكان آنها و درباريان ترجيح ميدادند در ابيانه اقامت كنند. مردم روستاي ابيانه به سبب كوهستاني بودن منطقه و دور بودن محل آن ها از مراكز پرجمعيت و راه هاي ارتباطي، بسياري از آداب و رسوم قومي و سنتي و از جمله زبان و لهجه قديم خود را حفظ كرده اند. زبان مردم ابيانه از زبان هاي ايراني شمال غربي كه البته در طول زمان دچار تغيير و تحولات زيادي شده و اكنون فقط تعداد كمي از واژه هاي اصيل پهلوي در گويش آنان شنيده مي شود. لباس سنتي مردم ابيانه، هنوز هم ميان آن ها رواج دارد و در حفظ آن تاكيد و تعصب از خود نشان مي دهند، در مردان شلوار گشاد و درازي از پارچه سياه(دويد) و در زن ها پيراهن بلندي از پارچه هاي گلدار و رنگارنگ است. علاوه بر اين، زن هاي ابيانه معمولا چارقدهاي سفيدرنگي بر سر دارند.
قديميترين اثر تاريخي ابيانه آتشكدهاي است كه مانند ديگر بناهاي ده در سراشيبي قرار گرفته است. آتشكده ابيانه را نمونهاي از معابد زرتشتي دانستهاند كه در جوامع كوهستاني ساخته ميشد. مهمترين بنا و اثر تاريخي اين روستا يك باب مسجد جامع و قديميترين اثر تاريخي اين مسجد نيز منبر چوبي منبتكاري آن است كه در سال ۴۶۶ ه.ق. ساخته شده است. مسجد قديمي ديگر ابيانه مسجد برزله است كه داراي فضاي دلبازي است و روي لنگه در شرقي آن؛ سال ۷۰۱ ه.ق. نوشته شده كه مربوط به دورهٔ ايلخانان است.
روستاي ابيانه داراي دو زيارتگاه است: يكي مرقد شاهزاده عيسي و شاهزاده يحيي در جنوب روستا كه به گفته اهالي فرزندان امام موسي كاظم بوده اند؛ و زيارتگاه ديگر روستاي ابيانه هينزا ناميده مي شود.
اين روستا به ثبت ملي رسيده است.
منبع: سايت راهنماسفر